Rejestracja pacjentów odbywa się telefonicznie w dniach:
Od poniedziałku do piątku w godz. 8:00- 14:00
Nr telefonu: 77 40 80 168 i 77 40 80 169
Pracownia znajduje się w budynku Szpitala na poziomie wysokiego parteru, z wejściem od ulicy M. Karłowicza przez Izbę Przyjęć lub głównym wejściem.
W pracowni endoskopowej SP ZOZ Szpitala Specjalistycznego MSWiA w Głuchołazach im. św. Jana Pawła II wykonywane są badania przewodu pokarmowego – gastroskopia i kolonoskopia.
Gastroskopia
Gastroskopia to badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego, które umożliwia lekarzowi ocenę błony śluzowej górnego odcinka przewodu pokarmowego czyli przełyku, żołądka
i dwunastnicy. Badanie wykonywane jest przy pomocy giętkiego instrumentu grubości małego palca, wprowadzanego przez usta i przełyk do żołądka i dwunastnicy. Badanie wykonywane jest
w znieczuleniu miejscowym gardła za pomocą leku znieczulającego miejscowo. W uzasadnionych wypadkach możliwe jest również wykonanie badania w znieczuleniu dożylnym.
W jakim celu wykonuje się gastroskopię?
Gastroskopię wykonuje się głównie w przypadku występowania takich objawów jak:
- bóle górnej części jamy brzusznej;
- nudności, wymioty;
- zaburzenia połykania, zgaga, pieczenie w przełyku;
- krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- utrata masy ciała i anemia;
- podejrzenie nowotworu górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- przewlekłe biegunki o nieznanej przyczynie.
Podczas gastroskopii możliwe jest wykrycie nowotworu we wczesnej fazie rozwoju i rozróżnienie pomiędzy zmianą złośliwą i niezłośliwą dzięki możliwości pobrania wycinka (tzw. biopsji) z podejrzanej zmiany. Biopsję wykonuje się specjalnym instrumentem wprowadzanym przez gastroskop, pobrane próbki przesyłane są następnie do badania histopatologicznego. Biopsje wykonywane są nie tylko do stwierdzania nowotworowego charakteru zmian, stosuje się je również do oceny zmian zapalnych, w tym infekcji żołądka bakterią Helicobacter Pylori.
Jak należy się przygotować przed gastroskopią?
Żołądek powinien być całkowicie opróżniony. Pacjent powinien być na czczo, czyli nie jeść na około 6 godzin i nie pić na około 4 godz. przed badaniem. Należy się stosować ściśle do zaleceń lekarskich, w przeciwnym razie może dojść do zakrztuszenia się chorego podczas badania.
Należy również poinformować lekarza o poważnych schorzeniach, zwłaszcza układu krążenia i oddechowego i alergiach oraz zażywanych lekach na kilka dni przed badaniem w celu ustalenia właściwego postępowania.
Czego można spodziewać się podczas badania?
Przed zabiegiem do jamy ustnej pacjenta zakłada się plastikowy, jednorazowy ustnik, który pozwala na swobodne wprowadzenie endoskopu i minimalizuje ryzyko jego uszkodzenia. Następnie pacjenta układa się w pozycji leżącej na lewym boku. Gastroskop jest wprowadzany przez usta do przełyku i żołądka, a następnie do dwunastnicy. Gastroskop nie przeszkadza w oddychaniu. Podczas badania lekarz ocenia stan błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy, podatność ściany przewodu pokarmowego na rozciąganie pod wpływem podawanego powietrza, obecność zmian w zakresie błony śluzowej. W razie stwierdzenia nieprawidłowości ma możliwość pobrania wycinków do oceny histopatologicznej lub na test w kierunku Helicobacter Pylori. W przypadku stwierdzenia krwawienia np. z wrzodu żołądka, badanie to umożliwia zatamowanie krwawienia.
Czego można spodziewać się po badaniu?
Po wykonanej gastroskopii wyniki badania przekazuje pacjentowi lekarz. Czas oczekiwania na wynik badania może się nieznacznie wydłużyć w przypadku pobrania wycinków do testu na obecność bakterii Helicobacter Pylori. Bezpośrednio po badaniu chory może odczuwać wzdęcia, które zwykle szybko ustępują. Jest to spowodowane powietrzem wdmuchiwanym do żołądka podczas badania. Niewielki ból gardła wywołany podrażnieniem podczas wprowadzania instrumentu może być odczuwalny do kilku dni po badaniu. Po opuszczeniu szpitala/gabinetu można powrócić do normalnej diety po ustąpieniu znieczulenia gardła, chyba że lekarz zaleci inaczej. Po pobraniu wycinków należy się liczyć z potrzebą wstrzymania się od spożywania ciepłych pokarmów w dobie badania.
Jeżeli badanie było wykonane w znieczuleniu dożylnym, pacjent pozostaje pod obserwacją przez ok. 1 godzinę po badaniu. Nie należy prowadzić samochodu lub innych pojazdów w dniu badania, gdyż podane środki uspokajające mogą upośledzać odruchy i postrzeganie rzeczywistości. Prosimy zatem o obecność osoby towarzyszącej, która pomoże w powrocie do domu po zakończonym badaniu.
Kolonoskopia
Kolonoskopia jest to badanie endoskopowe, które umożliwia obejrzenie błony śluzowej jelita grubego oraz ostatniego odcinka jelita cienkiego. W trakcie badania można również pobrać wycinki do badania histopatologicznego oraz usunąć niektóre zmiany patologiczne jelita. Miękki, giętki instrument grubości palca wskazującego wprowadzany jest przez odbyt do jelita grubego. Badanie wykonywane jest zwykle w znieczuleniu dożylnym.
W jakim celu wykonuje się kolonoskopię?
Wskazania profilaktyczne:
Badanie profilaktyczne raka jelita grubego, szczególnie u osób po 50 roku życia i wcześniej u osób obciążonych wywiadem rodzinnym (rak przewodu pokarmowego);
Wskazania diagnostyczne:
- podejrzenie raka jelita grubego;
- kontrola po kolonoskopii z polipektomią;
- zmiana rytmu wypróżnień;
- krwawienia z przewodu pokarmowego (czarne lub krwiste stolce);
- przed lub po niektórych zabiegach chirurgicznych;
- podejrzenie chorób zapalnych jelita grubego (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).
Jak należy się przygotować przed kolonoskopią?
Uwagi! – na 5 dni przed planowanym badaniem nie spożywać owoców i warzyw pestkowych np. winogron, kiwi, truskawki, pomidory i innych, pestek, siemienia lnianego, maku, chleba z ziarnami itp.
I dzień diety – na śniadanie, obiad i kolację – dieta półpłynna: kisiel, kleik, ryż, makaron, gotowane mięso, ryby, rosół z kaszą manną. Unikamy mleka. Między posiłkami wskazane jest picie napojów (herbata, woda niegazowana, klarowne soki, kawa bez fusów) w dowolnej ilości. Zażyć na noc 2 tabletki Bisacodylu.
II dzień diety – Śniadanie lekko strawne – płynne, a następnie wskazane jest picie wody niegazowanej, herbaty. Od godz. 13.00 do 19.00 pijemy Fortrans (4 saszetki), kupić 5 litrów wody niegazowanej – odlać 1 litr do osobnego naczynia – wycisnąć do tego 1 litra sok z jednej cytryny (do przepijania – celem złagodzenia smaku Fortransu). W pozostałych 4 litrach wody rozpuszczamy 4 saszetki Fortransu. Tak przygotowany roztwór Fortransu pijemy co 15 minut szklankę, a popijamy 2-3 łyżeczkami wody z cytryną z dodatkowego litra. Wypróżnienie prawie czystą wodą oznacza dobre przygotowanie do badania. Do godz. 24.00 można napić się jeszcze ciepłej wody lub herbaty. O godz. 20.00 należy wykonać lewatywę.
W dniu badania pozostajemy na czczo – nic nie jeść i nie pić!
Około godziny 6:30 wykonać lewatywę przeczyszczającą Enema lub Rectanel wg wskazań na opakowaniu. Osoby z chorobami wymagającymi regularnego przyjmowania leków (na nadciśnienie, choroby serca, itd.) w dniu badania powinny zażyć poranną dawkę leku wcześniej i popić niewielką ilością wody.
Uwagi:
- Osoby chorujące na cukrzycę powinny przed ustaleniem terminu badania poinformować o tym rejestratorkę.
- Osoby przyjmujące leki obniżające krzepnienie krwi (np. Acenocumarol, Sintrom, Warfin, Ticlid, Ticlo, Aclotin, Apo-Clodin, Ifapidin lub aspiryna – Acard, Polocard, Bestpirin, Acesan i inne) powinny przerwać ich stosowanie 5 dni przed badaniem, należy to jednak wcześniej skonsultować z lekarzem prowadzącym. Konieczna może być zamiana tych leków na heparynę niskocząsteczkową (np. Fraxiaryna, Clexane, Neoparin). Stałe pobieranie pochodnych kwasu salicylowego – Acard, Polocard, Bestpirin, Acesan… nie jest przeciwskazaniem do wykonania badania, ale może uniemożliwić wykonanie procedur zabiegowych w trakcie badania. Dlatego należy skonsultować to z lekarzem prowadzącym poinformować o tym personel pracowni.
- Pacjent powinien dokładnie znać nazwy i dawki przyjmowanych leków lub posiadać ich spis. (ankieta wywiadu chorobowego – wpisać!)
- Proszę zgłosić się na badanie z osobą towarzyszącą. Po badaniu nie wolno prowadzić pojazdów.
- Fortrans (dostępny na receptę), Bisocodyl i Enema do wykupienia w aptece bez recepty. Receptę wystawia lekarz kierujący na badanie.
- Osoby używające okularów do czytania są proszeni o ich zabranie ze sobą.
Brak dokładnego przygotowania jelita uniemożliwia wykonanie badania i w niektórych przypadkach zagraża bezpieczeństwu chorego podczas badania, dlatego wymaga przełożenia terminu kolonoskopii.
Podczas przygotowania większość leków może być zażywana jak dotychczas. Jednak w przypadku przyjmowanych leków stosowanych w profilaktyce przeciwzakrzepowej należy odpowiednio wcześniej skontaktować się z lekarzem prowadzącym w celu ustalenia właściwego postępowania przeciwzakrzepowego w związku z koniecznością wykonania kolonoskopii.
Kolonoskopię wykonuje się zwykle w znieczuleniu dożylnym. Wówczas prosimy o obecność osoby towarzyszącej. Leki znieczulenia dożylnego podawane podczas kolonoskopii mogą upośledzać odruchy chorego, co uniemożliwia prowadzenie pojazdów w bezpośrednim okresie po badaniu.
Wykaz zaleconych badań:
- morfologia
- elektrolity
- układ krzepnięcia : APPT, INR, wskaźnik protrombinowy
- EKG (bez opisu)
- osoby leczące się na tarczycę dodatkowo powinny mieć wyniki TSH i FT4
Recepty na leki oczyszczające do kolonoskopii wypisuje lekarz POZ.
Czego można spodziewać się podczas badania?
Badanie jest wykonywane w pozycji na lewym boku, czasem jest konieczna zmiana pozycji na wznak. Zwykle jest ono dobrze tolerowane przez pacjentów, czasem jednak z powodu nadmuchiwania jelita powietrzem, mogą być odczuwane wzdęcie brzucha i parcie podczas jego wykonywania. Badanie trwa 15 do 30 minut.
Postępowanie w przypadku, gdy kolonoskopia wykaże patologię
Jeżeli lekarz podczas badania zauważa podejrzaną zmianę, może wykonać biopsję którą przesyła do badania histopatologicznego. Znajdowane polipy zwykle usuwa się w całości podczas badania. Większość polipów ma charakter łagodny, ale określane jest to dopiero po badaniu mikroskopowym. Jeżeli polipów jest wiele lub są znacznych rozmiarów, w celu ich usunięcia może być potrzebne powtórzenie badania. Usuwanie polipów jest ważnym elementem zapobiegania rakowi jelita grubego.
Postępowanie po kolonoskopii
Wynik badania po wykonanej kolonoskopii przekazuje pacjentowi lekarz. Bezpośrednio po badaniu zwykle odczuwane są wzdęcia i skurcze brzucha powodowane przez powietrze wprowadzone do jelita. Uczucie to mija zwykle po oddaniu wiatrów.
Po badaniu można odżywiać się i powrócić do normalnej aktywności życiowej tego samego dnia. Jeżeli badanie było wykonane w znieczuleniu dożylnym, to pacjent pozostaje pod obserwacją przez ok. 1 godzinę po badaniu. Nie należy prowadzić samochodu lub innych pojazdów w dniu badania, gdyż podane leki znieczulenia ogólnego mogą upośledzać odruchy i postrzeganie rzeczywistości. Prosimy zatem o obecność osoby towarzyszącej, która pomoże w powrocie do domu choremu po badaniu.